Του Χάρη Καρανίκα
Ζητείται χρυσή τομή: από τις προσφυγές μοναχών πριν 15 χρόνια με την αιτιολογία ότι χρειάζονταν ησυχία για να προσευχηθούν και οι ανεμογεννήτριες τους ενοχλούσαν, περάσαμε στην εποχή της χωρίς μέτρο «καλλιέργειάς» τους ανά δεκάδες σε νησιά με ιδιαίτερο χαρακτήρα και προστατευόμενες περιοχές
Τη δεκαετία του 2000 οι ανεμογεννήτριες στην Ελλάδα αντιμετωπίζονταν από αρκετούς με ένα ευρύ φάσμα αντιδράσεων που ξεκινούσε από την καχυποψία και έφτανε μέχρι τον παραλογισμό. Τότε είχαν ακουστεί «απόψεις» όπως ότι οι ήχοι που εκπέμπουν όταν γυρνούν οι έλικες επηρεάζουν την παραγωγική ικανότητα των ζώων, ότι οι αγελάδες που βρίσκονται κοντά τους δεν κατεβάζουν γάλα και ότι χαλάει η σεξουαλική διάθεση των τράγων.
Ανάμεσα στα ρεπορτάζ της εποχής που κατέγραφαν την ελληνική πραγματικότητα απέναντι στο νέο «φρούτο» των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που επεκτεινόταν στα όρη και τα βουνά της χώρας ιδιαίτερη αίσθηση είχε προκαλέσει ένα που δημοσιεύθηκε στα «ΝΕΑ» το 2008. Σε αυτό αποκαλυπτόταν ο αγώνας της Μονής του Οσίου Μελετίου Κιθαιρώνος, στα Δερβενοχώρια, να εξασφαλίσει την «ησυχία» για την «πνευματική άσκηση των μοναχών» με την αποφυγή παντός έργου και δραστηριότητας που μπορεί να ταράξει την ηρεμία τους, όπως αναφερόταν σε προσφυγή του προς το Συμβούλιο της Επικρατείας. Σε απόσταση δύο χιλιομέτρων είχαν εγκατασταθεί τότε 23 ανεμογεννήτριες, ενώ από το προαύλιο της Μονής φαίνονταν οι τρεισήμισι.
Περισσότερο από μία δεκαετία αργότερα η χώρα φαίνεται να έχει περάσει από το ένα άκρο -αυτό της παράλογης αντιμετώπισης των ανεμογεννητριών – στο άλλο: στην χωρίς ειδικό σχεδιασμό «καλλιέργεια» ανεμογεννητριών σε περιοχές που έχουν ιδιαίτερο χαρακτήρα – είτε αυτός αφορά την τουριστική δραστηριότητα και πολιτισμική ταυτότητα είτε προστατευόμενες ζώνες.
Περίπτωση πρώτη: Η Τήνος. Όπου ο τοπικός πληθυσμός έχει αναστατωθεί επειδή στην περιοχή σχεδιάζεται να υψωθούν 103 ανεμογεννήτριες βάσει των συντελεστών που ισχύουν για τα νησιά, όπως αναφερόταν σε πρόσφατη ανοικτή επιστολή προς τον Πρωθυπουργό, ο οποίος διατηρεί εξοχική κατοικία στο νησί. Στην επιστολή επισημαινόταν ότι, σε ήδη υπάρχον αιολικό πάρκο στο νησί, τα μπετά που επιχειρείται να πέσουν για τις βάσεις των ανεμογεννητριών είναι όσα μιας πενταώροφης πολυκατοικίας. Και σε αυτό το αιολικό πάρκο οι ανεμογεννήτριες που έχουν αδειοδοτηθεί προς το παρόν είναι μόνο τρεις. Μπορεί κανείς εύκολα λοιπόν να φανταστεί πόσες «πολυκατοικίες» μπορεί να εμφανιστούν στην Τήνο αν υψωθούν άλλες 100 ανεμογεννήτριες ύψους 100-150 μέτρων και ανοίγματος έλικα 40-60 μέτρων, μαζί με τα έργα οδοποιίας που χρειάζονται για αυτές.
Την ίδια ώρα στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο δεν υπάρχει πρόνοια για την προστασία του χαρακτήρα και της φυσιογνωμίας των νησιών – κυρίως όσων επιδίδονται στην πολύτιμη για την οικονομία του τόπου τουριστική δραστηριότητα και έχουν ιδιαίτερη πολιτισμική ταυτότητα. Για αυτό το λόγο, όπως αναφέρεται στην ανοικτή επιστολή προς τον Πρωθυπουργό, θεωρείται απολύτως επιβεβλημένο να δημιουργηθούν ειδικά χωροταξικά σχέδια για το κάθε νησί ξεχωριστά. Στο τραπέζι της ανησυχίας των κατοίκων της Τήνου έχει πέσει πρόταση ακόμη και για διεξαγωγή τοπικού δημοψηφίσματος για το θέμα των ανεμογεννητριών.
Περίπτωση δεύτερη: Τα 14 μικρά νησιά και νησίδες που ανήκουν στους Δήμους Αστυπάλαιας, Ανάφης, Λέρου και Νισύρου, γνωστά και ως «Γκαλάπαγκος της Μεσογείου», καθώς εκεί έχουν βρει καταφύγιο σπάνια είδη πτηνών σε μεγάλους μάλιστα πληθυσμούς. Για παράδειγμα, σε 12 από τα 14 νησάκια –στα οποία περιλαμβάνεται η Κίναρος όπου ζει η κυρά Ρηνιώ που είχε εξαφανιστεί πρόσφατα και βρέθηκε- εντοπίζεται περίπου το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού του μαυροπετρίτη. Σε πρόσφατο δημοσίευμα της «Καθημερινής» περιγράφεται το σχέδιο για την τοποθέτηση 106 μεγάλων ανεμογεννητριών ύψους 150-200 μέτρων αλλά και τα έργα οδοποιίας συνολικού μήκους 72 χιλιομέτρων καθώς και 14 λιμένων τα οποία έχουν προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων και επιστημονικών φορέων. Όπως μάλιστα αναφέρεται στο δημοσίευμα, το παραπάνω σχέδιο έχει απορριφθεί στη διαδικασία της διαβούλευσης από τους δύο αρμόδιους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων, ενώ η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία σημειώνει ότι «για πρώτη φορά ολόκληρο το έργο σχεδιάζεται εντός του πυρήνα προστατευόμενων περιοχών και εξαφανίζει το βασικό χαρακτηριστικό για το οποίο οι νησίδες είναι προστατευόμενες: την απουσία ανθρώπινων δραστηριοτήτων».
Από την πλευρά της η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου «ζητεί από την κυβέρνηση και κάθε εµπλεκόµενο φορέα να ανασταλούν οι οποιεσδήποτε αδειοδοτήσεις και εργασίες για τα αιολικά πάρκα, µέχρι να γίνει ένα ειδικό χωροταξικό σχέδιο προκειµένου να υπάρχει µια δίκαιη, εύλογη και αποδεκτή, έπειτα από διαβούλευση, χωροθέτηση των αιολικών πάρκων που επιχειρούνται να εγκατασταθούν στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου».
Κερασάκι στην τούρτα: στο σχεδιαζόμενο έργο ηλεκτροπαραγωγής χαρακτηρίζονται ως ακατοίκητες όλες οι νησίδες, ανάμεσά τους και η Κίναρος, όπου ζει η κυρά-Ρηνιώ, αλλά και τα Λέβιθα, όπου είναι εδώ και χρόνια γνωστό ότι κατοικεί η οικογένεια Καμπόσου.
Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις – είτε πρόκειται για την τουριστική Τήνο είτε για τα «Γκαλάπαγκος της Μεσογείου»- ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: η ανάπτυξη αιολικών πάρκων σε ιδιαίτερες περιοχές χρειάζεται συνολικό σχέδιο. Και, πάνω απ’ όλα, μέτρο.
Πηγή: Protagon.gr
