ΕΦΣΥΝ: Από Σεπτέμβρη και… βλέπουμε η επιδότηση Άρης Χατζηγεωργίου

Αλαλούμ επικρατεί στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς, από τη μια πλευρά, η κυβέρνηση ρίχνει όλο το βάρος της στο να «αγοράσει προεκλογικό χρόνο», διαλαλώντας την κατάργηση της ρήτρας και την αύξηση της κρατικής επιδότησης, ενσωματώνοντας ακόμη και τις εταιρικές εκπτώσεις, από την άλλη, όμως, οι απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις καθυστερούν και οι όποιες αλλαγές μπορεί να γίνουν ορατές από Σεπτέμβριο.

Αόρατη, για παράδειγμα, έμενε, έως χθες, η απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κ. Σκρέκα, για τον νέο μηχανισμό αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση υποσχόταν ο νέος αυτός μηχανισμός να τεθεί σε λειτουργία, επίσης από χθες, 1η Ιουλίου. Μάλιστα, η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση ήταν μέσα στο νομοθετικό έργο που (μαζί με το νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ) είχε ανατεθεί σε ιδιωτική εταιρεία, όπως αποκάλυψε με πρωτοσέλιδο δημοσίευμα η «Εφ.Συν.» στις 21/6/2022 («Σε ιδιώτες και η σύνταξη των νόμων»). Φαίνεται, πάντως, ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν βοήθησε ιδιαίτερα στην επίσπευση των διαδικασιών… Ομως, το περιεχόμενο της απόφασης περιγράφεται εδώ και μέρες σε δημοσιεύματα και οι ενεργειακές εταιρείες ήδη εκδηλώνουν επιφυλάξεις και κριτική.

Σύμφωνα με αυτά, θα καθορίζονται από το κράτος οι τιμές (πλαφόν) στις οποίες θα αποζημιώνονται όσοι παράγουν ρεύμα από φυσικό αέριο, λιγνίτη, φωτοβολταϊκά-ανεμογεννήτριες (ΑΠΕ) και υδροηλεκτρικά. Ταυτόχρονα, το Χρηματιστήριο Ενέργειας θα συνεχίζει κάθε μέρα να βγάζει τη μέση τιμή της επόμενης ημέρας (ΤΕΑ). Αντί, όμως, η αποζημίωση να προκύπτει, όπως τώρα, από την ΤΕΑ, θα ορίζεται από το πλαφόν. Ετσι, θα προκύπτει καθημερινά μια διαφορά, ένα πλεόνασμα που θα κατευθύνεται στον κουμπαρά του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), για να βγαίνουν από εκεί οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς. Από κάπου εδώ ξεκινούν και τα θέματα:

► Για να προκύπτει πλεόνασμα, σημαίνει ότι κάποιοι θα έχουν αρχικά χρεωθεί με βάση τις αυξημένες τιμές του Χρηματιστηρίου. Αυτοί οι κάποιοι δεν είναι άλλοι από τους τελικούς καταναλωτές, νοικοκυριά και επαγγελματίες κάθε μορφής. Υποτίθεται ότι αυτές οι χρεώσεις-πιστώσεις θα γίνονται λογιστικά. Ουδείς μπορεί να περιγράψει ακριβώς το μοντέλο –πολύ περισσότερο όταν λείπει η σχετική υπουργική απόφαση–, αλλά θεωρείται δεδομένο ότι, με τη βοήθεια και των διακοπών, η πραγματικότητα θα φανεί μετά τον Σεπτέμβριο.

► Εάν έως τότε γίνουν πρόωρες εκλογές, η κυβέρνηση θα μπορεί να λέει ότι το παλιό σύστημα με τις διαβόητες ρήτρες καταργήθηκε και να υπόσχεται ότι το νέο μοντέλο θα είναι «ο παράδεισος του καταναλωτή».

► Το μόνο άλλο στοιχείο του νέου μοντέλου που ήδη προβάλλεται από την κυβέρνηση είναι η αύξηση των κρατικών επιδοτήσεων και η προβολή τους σε συγκεκριμένο σημείο του λογαριασμού και, μάλιστα, σε κίτρινο φόντο, για να «κτυπά στο μάτι».

Επιδότηση και εκπτώσεις

► Η αύξηση της επιδότησης δεν θα προκύπτει μόνο από το πλαφόν. Ως κρατική επιδότηση θα εμφανίζονται πλέον και οι εκπτώσεις που έδιναν έως τώρα οι πάροχοι ηλεκτρισμού και ειδικά η ΔΕΗ, που έδινε τις μεγαλύτερες. Αυτό θα συμβεί και για πρακτικούς λόγους, καθώς το μεγαλύτερο μέρος εκείνων των εκπτώσεων έβρισκε χρηματοδότηση μέσα από τις αυξημένες ΤΕΑ που γεννούσαν και τα υπερκέρδη.

► Τα υπερκέρδη του παρελθόντος υποτίθεται πως θα είναι επίσης μια πηγή χρηματοδότησης του ΤΕΜ. Ομως, το πώς και πότε θα γίνει η φορολόγησή τους ακόμη δεν είναι γνωστό, καθώς εκκρεμεί άλλη υπουργική απόφαση, ενώ οι εταιρείες καθυστερούν να δώσουν στοιχεία, όπως πρόσφατα ανέφερε ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), Αθ. Δαγούμας.

► Καθυστερημένα θα εμφανιστούν και οι λογαριασμοί στη νέα μορφή «χωρίς ρήτρα». Βάσει της τροπολογίας που ψηφίστηκε, οι νέοι λογαριασμοί θα ισχύσουν από την 1η Αυγούστου, αντί για την 1η Ιουλίου που είχε αρχικά εξαγγελθεί.

► Αγνωστο παραμένει, επίσης, το πότε θα καταβληθεί η αναδρομική επιδότηση, το «600άρι», όπως είχε αρχικά διαφημιστεί, όταν έγιναν οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες, στις αρχές Μαΐου. Η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων θα έκλεινε στις 30 Ιουνίου, αλλά χθες (1/7) δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η απόφαση για παράταση λειτουργίας της έως τις 5 Ιουλίου. Οι αιτήσεις μόλις που ξεπερνούν τα 2 εκατομμύρια, ενώ οι πιθανοί δικαιούχοι είναι πολλαπλάσιοι (υπάρχουν 7,5 εκατομμύρια μετρητές, από τους οποίους, όμως, αφαιρούνται σταθερά τιμολόγια, εξοχικές κατοικίες κ.λπ.). Εάν, πάντως, δοθούν μερικές παρατάσεις ακόμη και χρειαστεί χρόνος για τους υπολογισμούς, οι όποιες καταβολές θα μετατεθούν για τους επόμενους μήνες. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι, με διαθέσιμο συνολικό ποσό 280 εκατομμύρια ευρώ, εάν αξιολογηθούν 3 εκατομμύρια αιτήσεις, το μέσο αναλογούν ποσό είναι κάτω από 100 ευρώ.